
W plebiscycie na Młodzieżowe Słowo Roku 2018 niekwestionowanym zwycięzcą został „dzban”. Wyraz ten pojawił się niemal w co trzecim zgłoszeniu. Konkurs zorganizowało Wydawnictwo Naukowe PWN.
„Dzban”- ulubione słowo polskiej młodzieży w roku 2018
Poznaliśmy Młodzieżowe Słowo Roku 2018. Jury w składzie Marek Łaziński, Ewa Kołodziejek i Bartek Chaciński ogłosiło, że zaszczytne pierwsze miejsce zajął wyraz „dzban”. Definicje tego słowa, proponowane przez uczestników plebiscytu, są wieloznaczne i wskazują bogactwo skojarzeń tego epitetu.
„Od jednoznacznie negatywnych: ‘osoba, która ma poziom intelektualny jak dzban, czyli żaden’ po łagodne ‘niemądra osoba, pieszczotliwa nazwa przyjaciela’. Są też definicje obrazowe: ‘ktoś, z kogo nawet Salomon nie naleje, bo jest nieforemny, mało lotny i grzecznie mówiąc towarzystwo za nim nie przepada’ i zwięzłe ‘no debil’. Najbardziej wyczerpująca jest definicja: ‘Dzbanem może być każdy. Wystarczy, że zrobi coś, co w jakikolwiek sposób nie spodoba się drugiemu rozmówcy. Tak powstaje dzban’. Oprócz dzbana jest także dzbanizm i dzbaniara, ale w definicjach pojawia się sugestia, że rzeczownik męski nie precyzuje płci”- czytamy na stronie sjp.pwn.pl , komentarz Marka Łazińskiego, członka jury plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2018.
Na wyraz „dzban” oddanych zostało prawie 30 proc. zgłoszeń. Na drugim miejscu uplasowały się epitety „masny”/”masno”, trzecie miejsce zajęły słowa „prestiż”/”prestiżowy”.
Zwycięskie słowa z poprzednich edycji plebiscytu, takie jak: „XD” i „sztos” znalazły się z kolei w pierwszej piątce.
Jury wyróżniło także trzy oryginalnie zbudowane słowa- „zwyklak”, „normik” oraz „mamadżer”.
Skąd wziął się wyraz „dzban”?
Słowo „dzban” może być metaforą pustej głowy bądź zapożyczeniem pseudonimu postaci z amerykańskich komiksów Jugheada Jonesa.
Wyraz ten zdobywa popularność szczególnie wśród młodzieży. „Na pewno nie jest niezbędny, ale wpisuje się w tradycyjne skojarzenia głowy jako pustego naczynia. Ważną rolę może odgrywać kształt fonetyczny: krótka, łatwo wpadająca w ucho sylaba rozpoczynająca się taką grupą spółgłoskową na początku, która nie występuje w żadnym innym polskim wyrazie (oprócz wyrazów pochodnych od dzbana oraz nazwy miasta Lidzbark). Oryginalność fonetyczna ma duże znaczenie w popularyzacji nowych słów. Tym komentarzem nie zachęcamy do użycia słowa „dzban”.- napisał na stronie sjp.pwn.pl, Marek Łaziński.
sjp.pwn.pl
Dodaj komentarz